فائزه اعظم کاری 1*، مژگان عظیمی هاشمی 2چکیدهاین نوشتار، عناصر و مؤلفه‌های ضروری پیوست‌نگاری فرهنگی در طرحهای توسعه گردشگری در ایرانرا مدنظر قرار داده است. بسیاری از جوامع گردشگرپذیر با تأثیرات منفی پدیده گردشگری بیش از تأثیراتمثبت آن رو به رو هستند، ازاینرو لازم است که ارزیابی فرهنگی طرحهای توسعه گردشگری، به منظور طراحی،مدیریت و پایش فعالیت‌های توسعه گردشگری از جنبه اجتماعی فرهنگی صورت گیرد. هدف ارزیابی فرهنگیاجتماعی پروژه، حداکثرسازی تأثیرات مثبت و حداقلسازی تأثیرات منفی در راستای پشتیبانی از پایداریاست. سهگام عمدة اجرای پیوست فرهنگی در طرحهای گردشگری گردآوری اطلاعات، شناخت و ارزیابیتأثیرات و درنهایت تصمیمگیری در مورد مفید یا غیرمفید بودن پروژه ازلحاظ برخورداری از ویژگیهای پایداریاست. ملاحظه و تحلیل بر فرآیندها و ضوابط اقدامات توسعه‌ای گردشگری در قالب شرح خدمات طرحهایامکانسنجی و جامع گردشگری که بهنوعی دستورالعمل مدیریت و نظارت سازمان میراث فرهنگی، صنای عدستیو گردشگری بر طرحهای سرمایه‌گذاری است و واکاوی چند طرح مورد بررسی در این مطالعه نشان می‌دهد کهحداقل کمتر اثری از مفاهیم و اصطلاحات ارزیابی تأثیر مشاهده می‌شود و متغیرهای مربوط به مطالعه وضعموجود نیز فارغ از ملاحظات مربوط به برآوردهای تأثیرات است. با عنایت به مطالعه حاضر پیشنهاد می‌شودسازمان میراث فرهنگی با اصلاح مراحل تصویب و بندهای طرحهای گردشگری به تهیه پیوست اجتماعیاجتماعی، فرهنگی در شرح خدمات مطالعات امکانسنجی و طرحهای جامع مناطق نمونه گردشگری اهتمامویژه ورزد در این خصوص لازم است، علاوه بر بازنگری شرح خدمات تیپ و گنجاندن مفاهیم پیوست اجتماعیدر شرح خدمات پایش و نظارت بر اجرا نیز توسط سازمان رصد شود.واژه‌های کلیدی: پیوست نگاری فرهنگی، ارزیابی فرهنگی پروژه، مقصد گردشگری، توسعه گردشگری، پایداری فرهنگی.
